17. Hukuk Dairesi 2019/3810 E. , 2020/1561 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; mülkiyeti davalılar ... ve ..."na ait ve işleteni oldukları ... plakalı ticari aracın sebebiyet verdiği kaza sonucu müvekkilinin yaralanmasına neden olduklarını, kazaya karışan kişi ve araçların işletenleri aleyhine maddi ve manevi tazminat talepli açmış oldukları ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/276 esas, 2012/685 karar sayılı ilamı ile borçlular ..., ..., ..., ...ile limitle sorumlu tutulan sigorta şirketleri hakkında ...17. İcra Müdürlüğünün 2013/1294 sayılı dosyası ile takibe geçildiğini ve takibin kesinleştiğini, davalı ... ile ..."nun 1/2 oranında hissedar oldukları ve adlarına tescilli iken kazaya sebebiyet veren ve asli kusurlu bulunan ... plaka sayılı aracın ... 27. Noterliğinin 17.01.2011 tarihli satışı ile davalı borçlu ..."na devredildiğini, bilahare ... tarafından da muvazaalı olarak davalı ..."a ... 2. Noterliğinin 31.05.2011 tarihinde satış suretiyle devrinin yapıldığını belirterek davanın kabulü ile ... plakalı ticari aracın muvazaalı işlem ve satışının iptali ile eski haline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...; davanın zamanaşımına uğramış olması sebebiyle İİK.nun 277/1. maddesi hükümlerine göre dava şartları olmadığından ve esastan reddini savunmuştur.
Davalı ...; davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; davanın öncelikle zamanaşımı, dava şartı ve dilekçe eksikliği nedeniyle reddine, mahkemece usulü itirazlardan red edilmediği takdirde esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulüne, davalılar ... ile ... arasında ... 27. Noterliğinin 17.01.2011 tarih ve 2187 yevmiye nolu araç satış sözleşmesi ile yapılan tasarrufun iptaline, davalı ..."a yapılan devir ile ilgili tasarrufun iptali talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava İİK"nın 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.
../...
- 3 -
2019/3810
2020/1561
maddesinde akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280. maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
Somut olayda, mahkemece; dava konusu ... plakalı aracı davalı borçlu ..."na devretmiş olan yine davalı borçlu ...’ın dava konusu ticari araca ortak olması sebebiyle ve icra takibinde müteselsil borçlu olduklarından yapılan bu devrin borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği gerekçesiyle davacı alacaklının bu devir işlemine ilişkin tasarrufunun iptalini talep edebileceği, ancak davalı borçlu ... tarafından ... plaka nolu aracı satın alan ..."ın borçlular ile herhangi bir ilişkisinin bulunduğuna dair delil ve belge ibraz edilmediği dolayısıyla davalının borçlunun içinde bulunduğu mali durumun ve zarar verme kastını bildiğinin kabul edilemeyeceğinden davacının bu temlike ilişkin tasarrufun iptalini talep edemeyeceği belirtilmiş ise de; mahkemenin gerekçesi dosya kapsamı ve mevcut delil durumuna uygun düşmemiştir.
Dava konusu ... plakalı ticari taksi 1/2 hisse ile davalı müşterek müteselsil borçlular ... ve ... adlarına kayıtlı iken; 17/01/2011 tarihinde davalı ... 1/2 hissesini ...’na devretmiş, davalı ... ise tamamını 31/05/2011 tarihinde davalı ...’a devretmiştir.
Davalı borçlu ... ile dava konusu aracı devrettiği 3.kişi davalı ...’ın Kastamonu doğumlu ve...’de ikamet etmekte olup; davalı ... ...’ın da daha önce ticari taksi sahibi olarak taksicilik yaptığı anlaşılmaktadır. Ayrıca; dava konusu ... plakalı ticari aracın 31/05/2011 tarihinde davalı ...’a devredilmesine rağmen; trafik para cezalarının; 2012 ve 2013 yıllarında çeşitli tarihlerde davalı borçlu ...’nun oğulları olan... tarafından ödendiği görülmektedir. Buna göre; dosyadaki maddi ve hukuki olgular dikkate alındığında İİK 280/1. madde hükmü gereği davalı 3.kişi ..."ın davalı borçlu ..."nun içinde bulunduğu malî durumu ve zarar verme kastını bilebileceğinin kabulü gerekeceğinden davanın kabulü ile dava konusu aracın davalı ... tarafından davalı ...’a devrine ilişkin tasarrufun da İİK 280/1 madde gereğince iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi isabetli görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 4.268,75 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... ve ..."ndan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 17/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.