MAHKEMESİ :İzmir 9. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı ... Elekt. Aydınlatma San. Tic. Ltd. Şti. vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 20.10.2020 Salı günü davalı ... Elekt. Aydınlatma San. Tic. Ltd. Şti vekilleri Av. ... ve Ali Gögmen geldi. Davacı ile diğer davalı tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ... Elekt. Aydınlatma San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin davalı ... Çeyiz Mob. Day. Tük. Mal. Paz. İnş. San. ve Tic."den alacaklı olduğunu, borcun ödenmemesi sebebi ile davalı borçlu aleyhine İzmir 2. İcra Müdürlüğü’nün 2016/12209 sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını, borçlunun borcunu ödememek gayesi ile 4.594.256,19 TL alacağını İzmir 11. Noterliği’nin 2745 yevmiye nolu sözleşmesi ile 16.02.2016 tarihinde davalı ... Elektrik ve Ayd San Tic. Ltd. Şti"ne devredildiğinin öğrenildiğini beyan ederek söz konusu temlik işleminin ve
davalı ... Elektrik ve Ayd. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından davalı borçlu aleyhine başlatılan İzmir 13. İcra Müdürlüğü’nün 2016/10273 sayılı icra takibinin iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Elektrik ve Ayd. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı borçlu ile davacının muvazaalı iş yaptığını, müvekkili şirket ile davalı ... Çeyiz arasında ticari alış veriş kaynaklı cari hesap alacağının olduğunu, müvekkili şirket ile yapılan temlik sözleşmeleri karşılığında ... Çeyiz"e bankadan ödemeler yapıldığını beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre davanın reddine karar verilmiş, hüküm aleyhine davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’nce “.. Davalılar arasında ticari ilişki olduğu, davalı 3.kişi-... Elektrik Ltd. Şirketinin borçlunun durumunu ve amacını bilecek kişilerden olduğu, davalı ... Elektrik Ltd. Şirketine yapılan tasarrufların İİK"nun 280. maddesi gereğince iptalinin gerektiği, bu nedenle davacı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olduğu görülmekle, ilk derece mahkemesinin hükmünün HMK.nun 353/1.b.2 gereğince kaldırılması ve yeni hüküm kurulmasına karar verilmiş, karar davalı ... Elektrik Ltd. Şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, davalı borçlunun aciz halinde olduğunun anlaşılmasına göre davalı ... Elektrik vekilinin aşağıdaki bent haricinde sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Dava İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İcra ve İflas Kanununun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Borçlunun aciz ya da iflasından önce yaptığı iptale tabi tasarrufları, üç grup altında ve İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır(İİK.md.281). Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, 1987/15-380 Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır.
Somut olayda; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu ... Çeyiz Mob. Day. Tük. Mal. Paz. İnş. San. ve Tic.’den alacaklı olduğu, davalı borçlu aleyhine İzmir 2. İcra Müdürlüğü’nün 2016/12209 sayılı icra takibinin yapıldığı, davalı borçlu aleyhine yapılan takipler neticesinde aciz halinde olduğunun anlaşıldığı, davalı borçlunun borcun doğumundan sonra alacağını, davalı borçludan alacaklı olduğunu iddia eden davalı ... Elektrik Ltd. Şti.’ne temlik edildiği anlaşılmıştır.
Davalı ... Elektrik Ltd. Şti. vekili davalı borçlu ile ticari ilişkisini temlik tarihinden öncesinde devam ettirdiğini ve temlik miktarı kadar gerçek bir alacağı olduğunu iddia etmiştir.
Kural olarak para borcu nedeniyle yapılan temlik işlemlerinin geçerli kabul edilebilmesi için temlik alacaklısı
ile temlik borçlusu arasında temlik öncesi ve sonrası devam eden bir ticari ilişkisinin bulunması, en azından temlik öncesi bir ticari ilişkinin bulunması, temlik miktarı ile temlik alacaklısının alacağının orantılı olması, (borç - alacak ilişkisi orantısı), taraflar tacir ise bu durumun tarafların ticari defterleri veya banka hesap hareketleri gibi resmi belgelerle ispatlanması gerekmektedir.
Gerçek bir alacağı bulunan alacaklıya borçlunun bir başkasından olan para alacağını temlik etmesi ticari örfe dayalı geçerli bir ödeme aracıdır. Temlik işlemi de mutad bir ödeme vasıtasıdır. Dosyadan aldırılan muhasebeci bilirkişi raporuna göre davalı 3. kişi olan ... Elektrik’in davalı borçludan tasarruf tarihi itibari ile temlik bedeli kadar 4.119.468,63 TL alacaklı olduğu, aralarındaki ticari ilişkinin de tasarruf tarihinden çok önce başladığı belirtilmiştir.
Mahkemece davalılar arasındaki ticari ilişkinin tasarruf tarihinden çok önceye dayanması ve davalı ... Elektrik’in davalı borçludan ticari ilişkiye dayanan gerçek bir ( İstinaf başvurusunun reddini) alacağının olduğunun belirlenmesine göre davanın reddine karar verilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince yazılı gerekçe ile İstinaf başvurusunu kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Elektrik ve Ayd. San Tic. Ltd. Şti. vekilinin sair temyiz reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle ... Elektrik ve Ayd. San Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 2.540,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ... Elekt. Aydınlatma San. Tic. Ltd. Şti"ye verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Elektrik ve Ayd. San Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine 21/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.