17. Hukuk Dairesi 2019/4242 E. , 2020/4417 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ..., davalı ...Ş. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 06/03/2004 tarihinde meydana gelen zincirleme trafik kazasında; davacılar ... ve ..."ın kızları, ... ve ..."ın kardeşleri olan ... ve ... ... "ın vefat ettiğini, ..., ... ve..."ın
aynı zamanda yaralandığını, davacı ..." nın sevk ve idaresinde bulunan ve diğer davacı ..."nın maliki olduğu araçta maddi hasar meydana geldiğini, araçta 6.139,00 YTL hasar ve değer kaybının oluştuğunun tespit edildiğini beyanla, davacı ..."nin yaralanmasından dolayı tedavi için 650,00 YTL maddi tazminat, davacı ..."nin kendisinin yaralanmasından dolayı gerek tedavi sürecisinin uzun oluş ve duyduğu üzüntü nedeniyle 20.000,00 YTL manevi tazminat, kızlarının vefatı nedeniyle şimdilik 1.000 YTL destekten yoksun kalma tazminatı, her bir kızının vefatı nedeniyle 20.000"er YTL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, davacı ... için, kendisinin yaralanmasından dolayı gerek tedavi sürecisinin uzun oluşu ve duyduğu üzüntü nedeniyle 10.000 YTL manevi tazminat, kızlarının vefatı nedeniyle şimdilik 1.000 YTL destekten yoksun kalma tazminatı, her bir kızının vefatı nedeniyle 20.000"er YTL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davacı ... için kız kardeşlerinin vefatı ve iş bu kazada anne ve babasının yaralanması ve tedavi sürecinde duyduğu üzüntü nedeniyle 15.000 YTL manevi tazminatın, davacı ... için kız kardeşlerinin vefatı ve gerekse iş bu kazada anne ve babasının yaralanması ve tedavi sürecinde duyduğu üzüntü dolayısıyla 15.000,00 YTL manevi tazminata, davacı ... için maliki olduğu araçta meydana gelen ve tespiti yapılan 6.139 YTL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ... şirketlerinin de limitleri oranında başvuru tarihinden, diğer davalılar için kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı ..., kazaya karışmadığını davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ... ... Sigorta A.Ş. Vekili, zamanaşımı def"inde bulunarak, kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, zamanaşımı def"inde bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. Vekili kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. Vekili, kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı sigorta A.Ş. Vekili, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., zamanaşımı def"inde bulunarak, kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, kusura itiraz ederek pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, v plaka sayılı aracın sahipleri olup aracın davalı ..."ya kiralandığını bu haliyle husumetten reddine, iki yıllık zaman aşımına uğradığından zaman aşımı nedeniyle reddi ile davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, zamanaşımı def"inde bulunarak, kusura itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davalılar ..., Oto Tic. Turizm Aş, ...Sigorta Aş, ..., ... Gıda İhtiyaç Maddeleri San Aş ... ... Sigorta Aş, ..., ..., Finans Sigorta A.Ş. yönünden davacılar tarafından davadan vazgeçildiğinden karar verilmesine yer olmadığına, davacı ..."ya ait araçta (...) meydana gelen zarara ilişkin davanın kabulü ile 6.139 TL"nın ... sürücüsü davalı ... ile aracı sigortalayan davalı ... Sigortadan (sigorta teminat limitleri ile sınırlı olmak üzere ) 06/03/2006 dava tarihinden itibaren, davalı ... yönünden 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacı ... tedavi giderlerine ilişkin talebin reddine, Davacı ... kendisini yaralanmasından dolayı talep etmiş olduğu manevi tazminatın kısmen kabulü ile 2.000 TL manevi tazminatın davalı ... ile İçişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ..."ın ..."nin ölümü nedeniyle talep ettiği manevi tazminatın kısmen kabulü ile 3.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, ..."ın kızı ... için talep etmiş olduğu manevi tazminatın kısmen kabulü ile 3.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, Davacı ..."ın kendisinin yaralanması nedeniyle talep etmiş olduğu manevi tazminatın olayın oluşu ve kendi kusuru da gözetilerek talebin reddine, ../...
Davacı ..." ın kızı ... için talep ettiği manevi tazminatın kısmen kabulü ile 3.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, ..."ın kızı ... için talep etmiş olduğu manevi tazminatın kısmen kabulü ile 3.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ..."ın manevi tazminatın kabulü ile 1.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ..."ın manevi tazminatın kabulü ile 1.000 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı"ndan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine, Davacı ..." ın ölen kızı ... ölümü nedeniyle maddi tazminatın kabulü ile 1.702,08 TL maddi tazminatın davalılar ... ve Içişleri Bakanlığı ve ... Sigorta (sigorta teminat limitleri ile sınırlı olmak üzere)"dan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine , davacı ..."ın ölen kızı ... ölümü nedeniyle maddi tazminatın kabulü ile 7.765,92 TL maddi tazminatın davalılar ..., Içişleri Bakanlığı ve ... Sigorta (sigorta teminat limitleri ile sınırlı olmak üzere)"dan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine , davacı ..."ın ölen kızı ... ... ölümü nedeniyle maddi tazminatın kabulü ile 17.346,86 TL maddi tazminatın davalılar ... , Içişleri Bakanlığı ve ... Sigorta (sigorta teminat limitleri ile sınırlı olmak üzere)"dan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacı ..." ın ölen kızı ... ... ölümü nedeniyle maddi tazminatın kabulü ile 23.140,70 TL maddi tazminatın davalılar ... , Içişleri Bakanlığı ve ... Sigorta (sigorta teminat limitleri ile sınırlı olmak üzere)"dan 06/03/2004 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı
vekili, davalı ..., davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ..."ın yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm ve cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
6098 sayılı TBK."nın md. 56. maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1966 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, Türk Medeni Kanununun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, davacılar ..., ... lehine takdir olunan manevi tazminatlar ile davacılar ... ve ..."ın kızları ... ve ..."nin vefatları nedeniyle hükmedilen manevi tazminatların az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3-Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1. maddeleri ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları"nın B.2. maddesi uyarınca rizikonun, bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigortaya başvurulmadan dava açılması veya icra takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir.
Bu durumda ilke olarak; davadan önce usulüne uygun başvuru yapılmış ise bundan 8 iş günü sonrasında, başvuru yapılmamış ise dava tarihi itibarıyla, belirlenen tazminat alacağının tamamı için anılan tarihlere uygun faiz uygulanması gerekir.
Dosya kapsamından sigorta şirketine başvuru yapıldığı ve şirket tarafından da hasar dosyası düzenlendiği anlaşılmakla, davalı ... şirketi yönünden faiz başlangıç tarihinin temerrüde düştüğü tarih belirlenmek suretiyle tespit edilmesi (sigorta şirketine yapılan başvuru tarihi gözetilerek), davadan önce temerrüde düştüğünün kanıtlanamaması halinde dava tarihinde temerrüde düştüğünün kabulü ile dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken, herhangi bir araştırma yapılmadan hükmedilen tazminatlara olay tarihinden itibaren faiz hükmedilmesi uygun bulunmayıp bozma nedenidir.
Sonuç: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ..."ın yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (3) numaralı bentte açıklanan davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 209,52 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... ve ... Sigorta A.Ş."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş. ve davacılara geri verilmesine, 492 Sayılı Harçlar Yasasının 13/J maddesi uyarınca davalı T.C. İçişleri Bakanlığından harç alınmamasına 07/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.