MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, 23/08/2013 tarihinde davalıların sürücüsü ve ... poliçesi ile sigortacısı oldukları aracın davacı ..."nin oğlu, ..."ın kardeşi ..."nın sürücüsü olduğu motorsiklet ile çarpışması sonucu ..."nın vefat ettiğini, müteveffanın ölmeden önce inşaatlarda usta olarak çalıştığını ve davacıların müteveffanın maddi desteğinden yoksun kaldıklarını belirterek fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik baba ... için 2.000,00 TL, kardeş ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 3.000,00 TL cenaze ve defin giderinin; ayrıca 25.000,00"er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili; 09/06/2015 havale tarihli ıslah dilekçesi ile ... için destekten yoksun kalma tazminatı dava değerini 9.943,04 TL ve cenaze-defin giderini 10.545,00 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; açılan davanın yetki yönünden reddi gerektiğini, davalının poliçede yazılı limit ile sınırlı sorumlu olduğunu ve manevi tazminat taleplerinin poliçe teminatında olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...; kazanın meydana gelmesinde müteveffanın asli kusurlu olduğunu, gelirine ilişkin iddiaların gerçeği yansıtmadığını, manevi tazminat taleplerinin ve cenaze-defin giderlerinin oldukça yüksek olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; maddi tazminata ilişkin davanın kısmen kabulü ile 9.943,04 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 10.545,00 TL cenaze-defin gideri olmak üzere toplam 20.488,04 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...Ş."nden tahsil edilerek davacı ..."ya verilmesine, ... yönünden talep edilen destekten yoksun kalma tazminatının reddine; manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile davacı ... için 10.000,00 TL ve davacı ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ..."dan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında ve manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (eski BK 47) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde karar verilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı ..."ın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası neticesinde gerçekleşen ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Anayasanın 35. ve 36. maddeleri ile 6100 sayılı HMK."nun 27. maddesi uyarınca, taraflar dinlenilmeden, iddia ve savunmalarını beyan etmeleri için davet edilmeden hüküm verilemez. Aksi halde savunma hakkı kısıtlanmış olur. Yine, 6100 Sayılı HMK."nun 280. maddesi son cümlesi gereğince bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edilmesi, 281/1 maddesi hükmüne göre de; tarafların bilirkişi raporunun tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri düzenlenmiştir.
Somut olayda; hesaplamaya ilişkin bilirkişi raporunun davalı ..."a tebliğ edilmediği anlaşılmaktadır. Davalı tarafın savunma hakkının kısıtlanmasına sebebiyet verecek şekilde, eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Davalı ..."a 05.06.2015 tarihli aktüer bilirkişi raporunun usulüne uygun şekilde tebliğ edilerek iki haftalık beyan süresinin dolması beklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, davalı tarafın savunma hakkını kısıtlayacak şekilde, yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre;
3-Desteğin kaybı nedeniyle uğranılan gerçek zarar miktarının tespit edilebilmesi için, öncelikle desteğin gelirinin doğru saptanması gerekir. Dava dilekçesinde, destek ..."nin inşaatlarda usta olarak çalıştığı, aylık ortalama 3.000,00-4.000,00 TL gelir elde etmekte olduğu belirtilerek tazminat talebinde bulunulmuştur.
Davacılar desteğinin gelir durumuna ilişkin olarak Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanlığı"ndan gelen cevabi yazıda; bir inşaat ustasının aylık ortalama gelirinin 2013 yılında 2.400,00 TL olduğu bildirilmiş, hükme esas alınan 05.06.2015 tarihli aktüerya raporunda, Esnaf ve Sanatkarlar Odası yazısında belirtilen 2013 yılı için aylık 2.400,00 TL gelir esas alınarak, desteğin asgari ücretin 2.99 katı kadar gelir elde edeceği kabulü ile hesaplama yapılmıştır.
Dosya kapsamında yapılan araştırmalar sonucunda, davacılar desteğinin ölmeden önceki gelir durumuna ilişkin olarak dosyaya herhangi somut bir veri sunulmamıştır.
Somut olayda, davacılar desteği ..."nin inşaat ustası olduğunu gösteren belge, emniyet araştırması, tanık beyanlarının ardından, mahkemece; bu işi bir işverenin yanında hizmet sözleşmesi ile yürütebileceği ya da bağımsız olarak çalışıyorsa vergi mükellefi olarak çalışmasının gerekeceği gözetilmek suretiyle, davacının kaza tarihinden önce bağlı olarak çalıştığı işyerinden en son gelirine ilişkin belgelerin ya da bağımsız olarak çalışması söz konusuysa, ilgili vergi dairesinden kazancına ilişkin belgelerin getirtilmesi, bu suretle temin edilen resmi belgelerdeki net kazancı dikkate alınarak tazminat hesabına esas gelirinin belirlenmesi gerekir.
Ayrıca, inşaat mühendisi bilirkişiden müteveffanın yaşadığı şehirde inşaat ustalığı işinin yılın kaç gününde yapılabileceği konusunda rapor alınıp müteveffanın çalışabileceği süre de belirlendikten sonra, asgari ücretin üzerinde gelir elde ettiği saptanabiliyorsa, saptanan gelir üzerinden; anılan yollarla gelirin saptanamadığı durumda ise, asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması için bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, soyut gelir tespitine göre eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde asgari ücretin 2.99 katı kadar gelir elde edebileceğinin kabulü ile hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
4-Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları gereği davalı, davacının meydana gelen trafik kazası sonucu oluşan gerçek defin gideri zararlarını tazmin ile sorumlu olup davacının kendi milli değerlerine göre yaptığı özel giderlerden sorumlu değildir. Bu bağlamda; taziye teşekkür giderleri, yemek giderleri, mevlit gideri v.s gibi zorunlu olmayan cenaze merasimi giderlerine yönelik olarak Van Belediyesi tarafından bildirilen 8.850,00 TL ve 10.520,00 TL arası meblağ yerine aynı Belediye tarafından belediyeye müracaat etmeden örf adet göz önünde bulundurulmadan yapılan definler için 1.050,00 TL ve 1.270,00 TL arası bildirilen tutardan 1.050,00 TL esas alınarak hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde 10.545,00 TL defin giderine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."ın sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."ın, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ile Aviva Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine 13/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.