MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili, müteveffa ..."ın yönetimindeki otomobil ile 09/05/2004 tarihinde D-130 nolu anayoldan... istikametine seyrederken, ... ışıklı kavşağına geldiğinde, kavşak içerisinde yer alan ışık sinyalizasyonunun arızalı olması nedeniyle tali yoldan gelip ışıklı kavşak içerisinde bulunan sürücü... yönetimindeki vasıta ile çarpışmaları sonucu muris ..."ın öldüğünü, söz konusu kazanın davalıların kusurları sonucu meydana geldiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı eş ... için 25.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 2.500,00 TL yol, iaşe vb giderler, 2.500,00 TL cenaze nakil, defin gideri, 5.000,00TL otomobil hasarı, çekici, otopark vb giderler ile ayrıca100.000,00 TL manevi tazminat; davacı çocuklar ... ve ... için 10.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 50.000,00"er TL manevi tazminat, davacı anne ... için 5.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 50.000,00TL manevi tazminat; davacı kardeşler ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... için 5.000,00"er TL manevi tazminat, davacı yeğenler ..., ..., ..., ..., ... ve ... için 3.000,00"er TL manevi tazminatın 09/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine karar verilmesini talep etmiş, yargılama sırasında 5/6/2015 tarihinde ıslah ile maddi tazminat talebini yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece,davadan önce öldükleri anlaşılan davacılar ... ile ... tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usülden reddine, bu davacılar dışındaki diğer tüm davacıların, davalı ... aleyhinde açtıkları maddi ve manevi tazminat istemleriyle ilgili tüm davalarının reddine, davacılar...ve ... tarafından açılan manevi tazminat istemiyle ilgili davaların yerinde olmadıklarından reddine, davacılar ..., ..., ..., ... ile ... tarafından davalılar ..., ..., ..., ... Müşavir Müh. Taah. San.ve Tic. Ltd Şti. ve ...İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş. aleyhlerinde açılan maddi ve manevi tazminat istemleriyle ilgili davaların kısmen kabülüne, davacı ... için 25.000,00 TL, davacılar ..., ..., ... ve ... için 10.000,00"er TL olmak üzere toplam 65.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesine, olay tarihi olan 09/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte adıgeçen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılarına ödenmesine, davacı ... için 1.250,00 TL araç hasar bedeline, 2.500,00 TL cenaze, nakil ve defin giderleri olmak üzere 3.750,00 TL, davacılar ... ve ... için 937,50"şer TL araç hasar bedeline hükmedilmesine, olay tarihi olan 09/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte adıgeçen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, davacılar tarafından, davalılar aleyhinde açılan maddi tazminat istemlerine yönelik ıslah taleplerinin zamanaşımı nedeniyle reddine, davacı ..."ın adı geçen davalılar aleyhinde açtığı 2.500,00 TL yol iaşe giderleri talebiyle talebiyle, fazlaya ilişkin hasar bedeli isteminin reddine, davacı eş ... için 20.000,00 TL, davacı çocuklar ..., ..., ... ve ... için 8.000,00"er TL manevi tazminat takdirine, olay tarihi olan 09/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte adıgeçen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılarına ödenmesine,murisin kardeşleri olan davacılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... için 2.000,00"er TL manevi tazminat takdirine, olay tarihi olan 09/05/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ..., ..., ..., ... Müşavir Müh. Taah. San.ve Tic. Ltd Şti. ve ...İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş."den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılarına ödenmesine, karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, manevi tazminatın takdirinde B.K"nın 47.maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına ve gerekçeli kararda karar tarihinin 8/9/2015 olarak yazılmış olmasının mahallinde düzeltilebilir maddi hata niteliğinde bulunmasına göre, davalılar ...İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş., ... ve ... vekillerinin tüm ve davacılar vekilinin aşağıdaki bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazası nedeniyle ölümden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacıların desteği, ... tarafından müteahhit firmaya ihale yolu ile yaptırılan kavşaktaki sinyalizasyon sistemi arızası nedeni ile gerçekleşen kaza sonucunda vefat etmiş olup, mahkemece, davalı ... aleyhine açılan dava yargı yolu nedeni ile tefrik edilmiştir.
Mahkemece, davalı ... Müdürlüğüne yönelik taleple ilgili olarak; davanın görülme yerinin idari yargı olduğu gerekçesiyle tefrik kararı verilmiş ise de, ..., denetim ve sorumluluğundaki yol yapım çalışmasını ve işin konrollüğünü diğer davalı şirketlere yaptırmıştır. Davalı ..."nün yol yapım işini ve kontrollüğünü verdiği davalı şirketler özel hukuk tüzel kişisi olup verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı oluşan sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabidir. Özel hukuk tüzel kişilerinin verdikleri zararların tazmini amacıyla anılan özel hukuk tüzel kişilerine karşı adli yargı yerinde tazminat davası ikame edilmesi gerektiği gibi, yol yapım/kontrol işi yüklenici(ler) tarafından davalı ... Müdürlüğünün gözetim ve denetiminde yapıldığından davalı ... aleyhine de adli yargıda dava açılmalıdır. O halde mahkemece, davalı ... Müdürlüğüne yönelik taleple ilgili olarak da davaya devam edilerek esastan inceleme yapılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde davalı ... yönünden davanın tefrikine karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
3-Somut olayda kaza, D-130 Karayolundaki ışıklı kavşaktaki sinyalizasyon arızası nedeni ile meydana gelmiştir.... "...... Deprem Bölgelerindeki Daimi Yerleşim Alanları Bağlantı Yolları 3. Grup İşi" ni ihale ile müteahhit olarak davalı ...Şirketi"ne, işin "Kontrollük Danışmanlık ve Mühendislik Hizmetleri İşi"ni de diğer davalı ... Şirketi"ne ihale ile vermiş olup, anılan yolun yapımına dair olarak müteahhit ...Şirketi ile yapılan ilk sözleşmede, işin yürütülmesi esnasında alınacak trafik güvenliğine dair yükümlere ilişkin maddeler olmakla birlikte, sinyalizasyon sisteminin kurulmasına dair bir yükümlülük getirilmemiş, daha sonra Karayolları 1. Bölge Müdürlüğünce sözkonusu sinyalizasyon sisteminin projelendirmesi davalı müteahhit ...Şirketi"nden istenilmiş, 4/9/2003 tarihinde sinyalizasyon projesi onaylanarak sinyalizasyon sisteminin tesisi için ...Şirketi"ne verilmiş, ...Şirketi de alt taşeron olarak dava dışı ... Elektronik Firması"na sinyalizasyon sistemini yaptırmış ve teslim almıştır. Karayolları Genel Müdürlüğünce müteahhit ...Şirketi"ne sonradan yaptırılan sinyalizasyon işi, yol yapımına dair ilk sözleşmenin konusuna dahil edilebilecek bir iş artışı olmayıp,yol yapımına ilişkin ilk sözleşmenin konusundan tamamen farklı bir iş niteliğindedir.
... ile kontrol firma olan davalı ... Şirketi arasında akdedilen Kontrollük Sözleşmesinin 2. maddesinde ise;anılan bölgedeki karayolu ve bağlantı yollarının yapım işlerinin kontrollük, danışmanlık mühendislik işlerinin ... Şirketi"ne verildiği belirtilmiş olup, sonradan yaptırılan sinyalizasyon sisteminin kontrollüğü ve denetimi işinin de ... tarafından davalı ... Şirketi"ne verildiğine dair bir ek sözleşme ya da görevlendirme yazısı dosyaya sunulamamıştır.
Bu durumda, sadece, anılan bölgedeki karayolu ve bağlantı yollarının yapım işlerinin kontrollük, danışmanlık mühendislik işlerini üstlenen davalı kontrol firma ... Şirketinin ve bu şirket çalışanlarının sinyalizasyon sistemi arızası ile ilgili sorumlulukları bulunmamakta olup davalı ... Şirketi ve bu şirket çalışanı olan davalı ... hakkındaki davanın reddi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetli olmamış bozmayı gerektirmiştir.
4-Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı,aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu ve davalı ... yönünden davanın farklı gerekçe ile reddedilmiş olduğu da dikkate alınarak;
a-Reddedilen manevi tazminatlar yönünden; her bir davacı aleyhine ve davalı ... lehine olmak üzere, manevi tazminatların tümü ile reddedilmiş olduğu gözetilerek ayrı ayrı (ancak davacılar lehine manevi tazminat yönünden hükmedilen vekalet ücretini aşmayacak şekilde)maktu vekalet ücretine,
b-Islah edilen maddi tazminat miktarları gözetilerek her bir davacı aleyhine ve davalı ... lehine olmak üzere ayrı ayrı nispi vekalet ücretine,
hükmedilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde davalı ... lehine eksik vekalet ücretine hükmedilmiş olması doğru görülmemiştir.
5-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre davacı vekilinin, davalı ... vekilinin zaman aşımı define dair ve davalı ..."in, olay tarihinde olay yerinde görevli olmadığına dair sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ...İnşaat Taah. San. ve Tic. A.Ş., ... ve ... vekillerinin tüm ve davacılar vekilinin vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin, (3)nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... Şirketi ve ... vekillerinin, (4a-b)nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle,davacılar vekilinin ve davalı ... vekilinin, sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 6.528,19 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ...İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. Ve ..., ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ... Müşavir Müh. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti., ..."e ve davacılara geri verilmesine 05/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.