MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerle davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 12.11.2012 tarihinde müvekkillerinin eş/babası ... idaresindeki araçla, davalıların işleten/sürücüsü ve trafik sigortacısı oldukları aracın çarpışması sonucu Kerim"in vefat ettiğini, oğul ... için 500,00 TL maddi, eş ... için 2.500,00 TL cenaze ve defin gideri ile 7.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faizi ile davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş, ... için cenaze ve defin giderini 1.400,00 TL., maddi tazminatı 46.191.81 TL ve Kerem için 9.355.58 TL olarak talebini ıslah etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacı eş ... yönünden 46.191,81 TL, davacı oğul Kerem yönünden 9.355,58 TL destek yoksun kalma tazminatının davalı ... yönünden kaza tarihi olan 12/11/2012 tarihinden, davalı ... şirketi yönünden dava tarihi olan 11/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine, cenaze giderlerine ilişkin talebin kısmen kabulü ile; 1.400,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..."e ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
Dava, trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
2-Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır. Somut olayda; davacılar vekili, dava dilekçesinde murisin karo döşemesi ustası olarak asgari ücretin 2 katı gelir elde ettiğini belirtmiş, zabıta araştırmasında gelirin 700,00-1.000,00 TL olabileceği tespit edilmiş, davacı tanıkları murisin düzenli geliri olmadığını, ara sıra karo işi yaptığını, iş buldukça ailenin geçimine destek olduğunu beyan etmişlerdir. Mahkemece, zabıta araştırması sonucu belirlenen, desteğin 1.000,00 TL geliri olduğunun kabulü ile, asgari ücretin 1.485 katı gelir elde edebileceği değerlendirilerek bu miktar üzerinden yapılan tazminat hesabı hükme esas alınmıştır. Bu halde, murisin geliri konusunda, dosyaya somut bilgi ve belge sunulmadığı, soyut beyan, tanık ifadeleri ve zabıta araştırması sonuçlarına dayanıldığı anlaşılmaktadır. Dosya kapsamı ve tanık beyanlarından davacı gelirinin kaza tarihinde geçerli olan asgari ücret olarak belirlenmesi ve buna göre yeni bir uzman bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
3-Mahkemece destekten yoksun kalma zararı hususunda, aktüerya alanında uzman bilirkişiden alınacak raporda, davacıların her biri için destekten yoksun kalacakları sürenin, çocuklar için, yaşları, okuldaki eğitim durumları, içinde yaşadıkları sosyal ve ekonomik koşullar değerlendirilerek, ayrı ayrı belirlenmesi, yüksek öğrenim yapacaklar ise, öğrenimlerinin sona erdiği tarih, yapamayacaklar ise yerleşik ve kabul gören uygulamaya göre, erkek çocukları için 18 yaşın, kız çocukları için 22 yaşın, desteğin sona ereceği yaş olarak kabulü şartları varsa destek süresince yetiştirme giderlerinin destek tazminatından indirilmesi, raporun düzenlendiği en yakın tarih, bilinen dönem kabul edilerek, ölenin bilinen gelirine göre davacıların gerçekleşen zararının ve sonraki bilinmeyen dönem için gelirin her yıl %10 oranında artıp, %10 oranında iskonto
uygulanmak suretiyle hesaplanarak bilinmeyen dönem zararının hesaplanması, davacı eşin evlenme ihtimalinin bilimsel istatistikler ve davacının somut koşulları dikkate alınarak denetime elverişli şekilde belirlenmesi suretiyle destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması gerekmektedir.
Mahkemece hükme esas alınan hesap raporunda, desteğin oğlu Kerem için 20 yaşa kadar destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanmıştır. Yerleşik uygulamalara göre, davacı ..."in 18 yaşına kadar destekten yoksun kalma tazminatı hakkı bulunduğu gözetilerek yeni bir bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere hüküm tesisi isabetli değildir.
4-Davalı ... şirketi vekili, tazminat hesabına ilişkin bilirkişi raporuna karşı yaptığı itirazda, desteğin motosiklet kullanırken kask takmamış olması nedeniyle müterafik kusurlu olduğunu ve zararı ağırlaştırdığını savunmuş; mahkemece bu konuda bir değerlendirme yapılmamıştır.
818 sayılı Borçlar Kanunu"nun "tazminat miktarının tayini" başlıklı 43. maddesinde (6098 sayılı TBK 51. md); hakimin, tazminatın türü ve kapsamının derecesini, durum ve mevkiinin gereğine ve hatanın ağırlığına göre belirleyeceği belirtilmiş; "Tazminatın tenkisi" başlıklı 44. maddesinde (6098 sayılı TBK 52. md)ise; zarar gören taraf, zarara razı olduğu veya kendisinin eylemi zararın doğmasına ya da zararın artmasına yardım ettiği ve zararı yapan kişinin durum ve mevkiini ağırlaştırdığı takdirde hakimin, zarar ve ziyan tutarını indirebileceği veya zarar ve ziyanı hüküm altına almaktan vazgeçebileceği açıklanmıştır.
Haksız fiile dayanan tazminat istemlerinde; haksız fiilin unsurlarından olan zarara ilişkin tüm tespitlerin doğru biçimde yapılması ile zarara etki eden tüm hususların dikkate alınması gerekir. Yukarıda anılan yasal düzenlemeler gereği, tazminatı belirleme konusunda tek yetkili olan mahkemece, zararı doğuran ya da ağırlaştıran durumların (müterafik kusurun) re"sen dikkate alınması zorunlu olduğundan, bu hususta bir itiraz olup olmadığına bakılmaksızın gerekli incelemelerin yapılması şarttır.
Somut olayda; desteğin sevk ve idaresinde bulunan motorsikletle karıştığı kazada, travmatik beyin hasarı nedeniyle vefat ettiği, trafik kazası tespit tutanağında desteğin kaskı olmadığının belirtildiği, bu halde, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md.) uyarınca maddi tazminattan makul oranda hakkaniyete uygun indirim gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 21/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.