MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, davalının malik ve sürücüsü olduğu aracın 21/08/2007 tarihinde tek taraflı kaza yaptığını, kusurlu olduğunun kaza tespit tutanağı ile belirlendiğini, kazada yolcu ..."in yaralandığını ve kendisine maluliyet tazminatı ödendiğini, davalı hakkında başlatılan ilamsız takibe itiraz edilerek takibin durduğunu, kaza sırasında yolcu taşıma ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu taşınması nedeniyle davalının kazadan sorumlu olduğunu belirterek, itirazın iptaline ... verilmesini talep etmiştir.
Davalı, yetki itirazı ile birlikte esas yönünden de davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davalının ... ... Müdürlüğünün 2011/6986 sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 14.667,6 TL maluliyet tazminatı, 1.468,365 TL faiz alacağı üzerinden devamına, inkar tazminatı isteminin reddine ... verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, zorunlu trafik sigortası sözleşmesine dayalı tazminat alacağının rücuen tahsili istemine ilişkin olarak başlatılan ... takibine itirazın iptali davasıdır.
Bu tür davalarda sigortacı 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 95/2. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B-4.maddesi gereğince tazminat yükümlülüğünün azaltılması veya kaldırılmasına ilişkin halleri üçüncü kişilere karşı ileri süremeyeceğinden zarar görene ödeme yaptıktan sonra ... sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre kendi ... ettirenine rücu edebilir.

Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası genel şartlarının B.4.maddesinde ... şirketinin sigortalısına rücu edebileceği haller sayılmıştır. B.4.e maddesinde ise; tazminatı gerektiren olayın, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tesbit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise ... şirketinin sigortalısına rücu edebileceği düzenlenmiştir.
2918 sayılı yasanın 3. maddesinde ise traktörün; belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçları olduğu, istiap haddi(Taşıma sınırı Kapasitesi)nin; bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu sayısı olduğu belirtilmiştir.
Taşıtın ruhsatında belirtilen taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşınması sırasında meydana gelen zararların teminat dışı kabul edilebilmesi için, riziko ile istiap haddinden fazla yük yada yolcu taşıma arasında uygun “nedensellik bağı”nın bulunması ve kazanın salt bu nedenle meydana gelmesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacıya trafik sigortalı, davalıya ait, istiap haddi 1 kişiden ibaret olan arkasına römork takılı, kabini içerisinde iki yolcunun bulunduğu davalı sürücü idaresindeki kabinli traktörle bir köyden diğer köye giderken, karşıdan gelen araç nedeniyle sağa doğru kaçan traktörün mıcıra kapılarak devrildiği ve traktörde yolcu olarak bulunan dava dışı üçüncü kişi ..."in sakatlandığı anlaşılmaktadır. Aynı kaza ile ilgili olarak ... Asliye Hukuk Mahkemesinde alınan bilirkişi raporunda karşıdan gelen kimliği belirsiz minübüs sürücüsü şerit tecavüzü ve doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapmakla, davalı sürücü traktörle yolcu taşımakla kusurlu bulunmuş, aynı bilirkişiden alınan ek raporda davalı, taşıma sınırı üstünde yolcu almakla % 15, (kendi şeridinde seyrediyor), yolcu ... traktör kabinine yolcu olarak binmekle % 15, davalı sürücüyü sıkıştıran minübüs sürücüsü % 70 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir.
Eldeki dosyada bilirkişi ... ... tarafından düzenlenen 14.01.2014 tarihli raporda; Davalı sürücü ..."in, 2918 Sayılı ..."nun 52. Md (a) ve (b) bendi, 65. md. (a) bendi ile bu Kanun"a bağlı Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 131. md hükümlerine aykırı, dikkatsiz ve tedbirsizce davranışları nedeniyle, meydana gelen olayda birinci derecede kusurlu (% 80), yolcular ... ve ..."in ikinci derecede (% 20"şer) kusurlu bulunduğu tespit edilmiş, ... Kurumu Trafik İhtisas Dairesinin 20.3.2014
....
tarihli raporunda ise; davalı sürücü ... %60, dava dışı sürücü Doğan %25 ve traktörde yolcu olan ..."ın %15 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiş, mahkemece davalı sürücünün %60 oranında kusurlu olduğunun kabulü ile tanzim edilen hesap raporu hükme esas alınmıştır.
... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi"nin 01.06.2012 tarih ve 2010/78 E-2012/20 K sayılı kararının ... 10.Hukuk Dairesi"nin 30.05.2013 tarih ve 2012/20573 E-2013/11905 K sayılı ilamı ile onandığı, bu davada; Mahkemece, 6111 sayılı Kanunun Geçici 1. maddesi gereğince hüküm kurulmasına yer olmadığına dair ... verildiği, dolayısıyla bu dosyada kusur yönünden herhangi bir inceleme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Olayda sakatlanan dava dışı üçüncü kişi ..."a, davacı tarafından 21.060,19 TL maluliyet tazminatı ödenmiş, aracın istiap haddinin aşılması nedeniyle sigortalıya rücu hakkının doğduğu gerekçesiyle davacı tarafından ... ettiren aleyhine başlatılan takibe itiraz nedeni ile açılan eldeki davanın yargılaması sonucunda, mahkemece davanın kısmen kabulüne ... verilmiştir.
2918 sayılı ....nun 65/a maddesinde taşıma sınırı üstünde yolcu alınması yasaklanarak aykırı davranışlar yaptırıma bağlanmış, Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 131. maddesinde “Lastik Tekerlekli Tarım Traktörlerinin Karayolunu Kullanmaları ve Yük ve İnsan Taşıması Esasları” düzenlenmiş, Karayolları Motorlu araçlar ... Genel Şartlarının sigortacının işletene rücu hakkı başlıklı B.4.e maddesinde de "...tazminatı gerektiren olayın ... yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması... " yüzünden meydana gelmiş ise sigortacının işletene rücu edebileceği belirtilmiştir.
Olayda; yolcunun istiap haddi 1 yolcu olan ve yolcu taşımaya müsait olmayan traktör kabini içersinde bulunduğu, traktörden düşerek sakatlandığı konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Mahkemece hükme esas alınan ... Kurumu raporunda; davalı sürücü ..."in kurallara aykırı biçimde kabini içerisine yolcu aldığı traktör ile iniş eğimli, kenarı mıcırlı iki yönlü köy yolunda seyrederken, aracının teknik özelliğini ve yol durumunu dikkate alarak uygun hızla seyretmemiş, viraja hızını azaltarak uygun hızla yaklaşmamış, bu haliyle, karşı yönden gelip virajı yolu ortalayarak dönen minibüsü gördüğünde yolun sağına yanaşmak isterken hızının etkisiyle aracının hakimiyetini kaybedip yolda tutma becerisi gösteremeyerek yol dışı kalması ve devrilmesi sonucu meydana gelen olayda, dikkatsizliği, tedbirsizliği ve kurallara aykırı hareketiyle kusurlu olduğu, dava dışı minibüs sürücüsü ..."ın minibüsü ile 6 mt. genişliğindeki iki yönlü köy

yolunda seyrederken geldiği virajı kendi şeridinde dönmeye dikkat etmeyip yolu ortalayarak karşı yönden gelen traktörün seyir durumu etkilediğinden olayda kusurlu olduğu, yolcu ..."in yolculuk yapmaya müsait olmayan traktör kabini içerisinde gayrınizami biçimde yolculuk yaparak ... güvenliğini tehlikeye atmakla, yaralandığı olayda kusurlu olduğu belirtilmiştir. Mahkemece bu rapor hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne ... verilmiştir. Eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz.
Mahkeme kararının gerekçesinde, davalının %60 kusurlu olduğu kabul edilerek yapılan hesaplama yönünden takibin iptaline ... verilmesi gerektiği ve kazada yaralanan ..."ın olay günü kendi isteği ile davalının traktörüne bindiğinden hatır için taşındığı, bu nedenle %25 oranında hatır taşıma indirimi yapıldığı, istiap haddinden fazla yolcu taşınmasının kazaya etkilerinin araştırılmadığı ve tartışılmadığı anlaşılmaktadır. Bu halde, davalı işletenin, yönetmeliğin anılan hükümlerini ihlal edip etmediği, 2918 sayılı Yasanın 65/1-a maddesine aykırı hareket edip etmediği, yönetmeliğin 131. maddesine göre de yasaklanan eylemlerin söz konusu olayda gerçekleşip gerçekleşmediği, trafik sigortası genel şartlarının 4-e maddesinde belirtilen “...yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması...” maddesine göre yolcunun sakatlanması ile yasaklanan şekilde araçta taşınması arasında illiyet bağının bulunup bulunmadığı araştırılmamış ve tartışılmamıştır. Buna göre mahkemece, anılan hususlarda araştırma yapılarak yolcu ..."in yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda, kabin içinde taşınmasının ve kazada karşı araç sürücüsününde kusurlu olduğu gözönüne alınarak davacı ... şirketinin davalı ... ettirene rücu hakkını doğurup doğurmadığının tartışılarak sonucuna göre bir ... verilmek üzere hükmün bozulmasına ... vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 15/04/2019 gününde oybirliğiyle ... verildi.