MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı borçlu ..." dan olan alacağının tahsili amacı ile Mersin 1.İcra Müdürlüğü"nün 2004/1633 sayılı dosyasından takibe geçtiklerini, davalı adına kayıtlı ... Tapu Müdürlüğü"nün ... köyü 161 ada 15 parsel nolu taşınmaz üzerine haciz konulduğunu, önceki vekil tarafından iki yıl içinde satış yapılmadığı için haczin düştüğünü, davalı ..."ın fırsattan istifade ederek mal kaçırmak amacı ile taşınmazını kısa süre içinde kayınbiraderi ..." a devrettiğini, bu şahsın da yine çok kısa bir süre içinde diğer davalılara devrettiğini, şu anda taşınmazın davalı ... adına tapuda kayıtlı olduğunu, tüm davalıların mal kaçırma amacının bilerek hareket ettiklerini, tüm bu nedenlerle davalılar arasında yapılan satış işlemlerinin iptali ile alacağın tahsili yetkisi verilmesini, bu talep yerinde bulunmaz ise taşınmazın gerçek değerinin davalılardan tahsili yolunda hüküm kurulmasını talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın haksız ve yersiz olduğunu, reddi gerektiğini, dava şartı olan kesin aciz vesikasının dosyaya sunulmadığını, yapılan satış ve devir
işlemlerinin mal kaçırma amacı taşımayan usul ve yasaya uygun resmi işlemler olup iptalinin mümkün olmadığını, davacı ve davalı kardeşi ..." a murislerinden kalan ... de başkaca bir taşınmaz daha olup davacının alacağını bu taşınmazdan tahsil edebileceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu olan ... ili ... ilçesi ... köyünde kain 161 ada 15 parsel nolu taşınmaza ilişkin davalılar arasında yapılan satış işlemlerinin butlanına, İİK 283/1.madde gereği davacıya, dava konusu taşınmaz üzerinde cebri icra yolu ile haciz ve satışını isteyerek icra dosyasındaki alacak miktarınca hakkını alma yetkisi verilmesine, karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-)Dava, İİK nun 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmişse de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
HMK"nin 33.maddesine göre Hakim, Türk hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur.
Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK 277.maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tesbit ettirmeyi amaçlar. Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir.
Somut olayda, dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla İİK"nun 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Bu nedenlerle mahkemece muvazaalı işlemin iptalinde aciz belgesine gerek olmadığı yönündeki görüşüne katılmak mümkün değildir. İİK’nun 277 ve devamı maddelerine göre açılan davalarda, alacaklının elinde muvakkat yahut kati aciz vesikasının bulunması dava şartı olup, İcra dairesince verilen 03/09/2007 tarihli borç ödemeden geçici aciz vesikasının, Mersin 1. İcra Hukuk Mahkemesince iptal edilmiş olmasından dolayı dava şartı gerçekleştirilememiştir.
Öte yandan, mahkemenin davalı borçlunun murisinden kalan dava konusu taşınmazın halen murisi adına kayıtlı olup intikal işlemleri yapılmadığından haczinin mümkün olamayacağı gerekçesine de katılmak mümkün değildir. Bu durumda tasarrufun iptali için gerekli dava şartı olan borçlunun aciz halinin varlığından söz edilemeyeceğinden borçlunun miras yolu ile hissesine düşen payında İİK 277 vd maddeleri uyarınca dikkate alınması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2-Bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."e geri verilmesine 16/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.