23. Hukuk Dairesi 2017/671 E. , 2020/1781 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin ... İlçesi ... Beldesinde çimento ve beton fabrikası sahibi olduğunu, ihtiyaç duyduğu elektrik enerjisini taraflar arasında düzenlenmiş bulunan sistem kullanım anlaşmaları kapsamında davalı şirkete ait iletim hattından aldığını, davalının; müvekkilinin, sistem kullunım anlaşmasını ihlal ettiğinden bahisle sistem kullanım cezaları keserek tebliğ ettiğini, müvekkilinin sözleşme hükümlerine aykırı olarak kesilen 1.282.772,00 TL sistem kullanm cezasını ihtirazi kayıtla ödediğini ileri sürerek ihtirazi kayıtla ödenen 1.254.212,87 TL"nın faiziyle birlikte istirdadını karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, görev yerinin idari yargı olduğunu, yapılan işlemlerin mevzuata uygun bulunduğunu, sistem kullanım anlaşmasının 10. maddesinin birinci paragrafına göre yaptırım uygulayabilmek için kural olarak ihtar gerekli görülmüş ise de, maddenin devamında yer alan tabloya göre tüm ihlal hallerinde önceden uyarıda bulunma yükümlülüğünden bahsedilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, 2008 yılı Şubat, Mart, Nisan Mayıs aylarında, 2009 yılı Ocak, Mart, Nisan, Mayıs, Ağustos, Kasım ve Aralık aylarında, 2010, 2011 ve 2012 yılları tüm aylarında mevzuuatta tanımlanan ihlallerin gerçekleşmiş olduğu, sözleşme hükümleri ve emsal nitelikli Yargıtay kararı uyarınca ihlal nedeniyle davacıya uyarıda bulunulup ihlale konu aykırılığın düzeltilmesi için süre verilmesi gerekirken bu şekli koşulun yerine getirilmediği ancak 2012 yılı Temmuz(dahil) ayı ile Aralık ayı arasındaki dönemde taraflar arasında imzalanmış 22.06.2012 tarihli yeni bir sistem kullanım anlaşması cari bulunduğundan ve sözkonusu anlaşmada ceza tahakkuku için önceden uyarı yapılarak süre verilmesi yönünde bir hüküm bulunmadığından bu döneme ilişkin ceza uygulamasının mevzuata ve sözleşme hükümlerine uygun olduğu anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Dava, taraflar arasındaki bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşması hükümlerine dayalı olarak düzenlenen sistem kullanım cezası faturalarından dolayı davacı tarafça ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
Sistem kullanım anlaşması, bağlantı anlaşması çatısı altında düzenlenmiş bir anlaşmadır. Her iki anlaşma türünde hizmet alanlar tek sağlayıcı davalı ile bazı şartlarda anlaşma sağlamaktadırlar. Revize öncesi sistem kullanım anlaşmasının 10. maddesi ile bağlantı anlaşmasının 16. maddesi birbirine uyumlu haldedir. Bu hükme göre kullanıcının sözleşme şartlarını ihlal etmesi ve uyarıya rağmen ihlalin sürdürülmesi halinde ceza uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Revize edilen 22.06.2012 tarihli sistem kullanım anlaşmasının 9. maddesinde kapasite aşımı halinde uyarı gerekmeden ceza faturası kesilebileceği belirlenmiş ise de, bağlantı anlaşmasının 16. maddesinde yeni bir düzenlemeye gidilmemiştir.
Bağlantı anlaşmasının 3. maddesinde sistem kullanım anlaşmasındaki şartlara atıf yapılmakta ve ihlal halinde uyarı gerektiği hükmünü taşımaktadır. Bağlantı anlaşmasının olmaması halinde sistem kullanım anlaşmasının imzalanmasının mümkün olmadığı düşünüldüğünde her iki tarafın bağlantı anlaşmasında belirlenen hususlara riayet etmesi gerektiği tartışılamaz. Bu durumda bu anlaşmaları ayrı anlaşmalar olarak nitelendirilip atıf hükümlerinin de bertaraf edilerek sadece revize edilen anlaşma hükümlerini uygulamak akde vefa ilkesine aykırıdır. Revize edilen sistem kullanım anlaşmasında bağlantı anlaşmasının 3. maddesindeki uyarı şartını ortadan kaldıracak özel bir hükümde bulunmadığına göre cezayı gerektiren kapasite aşımı halinde kullanıcının uyarılması gerekir. Uyarılmadan ceza faturası kesilmesi ve ödenmesi halinde iadesi sağlanmalıdır.(Dairemizin 16.09.2019 tarih ve 1466 E.-3640 K., 11.09.2019 tarih ve 674 E.- 3532 K. Sayılı ilamları)
Bu durumda, mahkemece, bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşması hükümlerine dayalı olarak, davacının, 22 Haziran 2012 tarihli sistem kullanım anlaşmasından sonraki dönemler için düzenlenen ve ödenen ceza fatura bedellerinin istirdatına hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı harcın davalından alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 12.03.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi