Esas No: 2014/15224
Karar No: 2014/15224
Karar Tarihi: 24/11/2016
Anayasa Mahkemesinin bu kararı bireysel başvuru kararı olup kişisel veri içerme ihtimali bulunmaktadır. Her ne kadar yayınlamakta yasal bir sakınca bulunmasa da bunun kişilere zarar verme ihtimali karşısında bu kararı yayınlamıyoruz.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ |
ANAYASA MAHKEMESİ |
|
|
BİRİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
MURAT ALTUNKAYNAK VE HAYDAR ŞİYAR BAŞVURUSU |
(Başvuru Numarası: 2014/15224) |
|
Karar Tarihi: 24/11/2016 |
|
BİRİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
Başkan |
: |
Burhan ÜSTÜN |
Üyeler |
: |
Nuri
NECİPOĞLU |
|
|
Kadir ÖZKAYA |
|
|
Rıdvan GÜLEÇ |
|
|
Yusuf Şevki
HAKYEMEZ |
Raportör Yrd. |
: |
Gökçe
GÜLTEKİN |
Başvurucular |
: |
1. Murat ALTUNKAYNAK |
|
|
2. Haydar
ŞİYAR |
Vekili |
: |
Av. Mustafa
ERASLAN |
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvurular 10/9/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvurular, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan
ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. 19/3/2015 tarihinde 2014/15225 başvuru numaralı bireysel
başvuru dosyasının aralarındaki hukuki bağlantı nedeniyle 2014/15224 numaralı
bireysel başvuru dosyası ile birleştirilmesine, incelemenin 2014/15224 başvuru
numaralı bireysel başvuru dosyası üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.
5. Komisyonca başvurunun kabul edilebilir olduğuna, esas
incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.
6. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
(Bakanlık) gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
7. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ilgili
olaylar özetle şöyledir:
8. Başvurucular hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının
7/4/2008 tarihli iddianamesi ile silahlı örgüte üye olmak, genel güvenliği
kasten tehlikeye sokmak, tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması
veya el değiştirilmesi, halkı askerlikten soğutmak ve 2911 sayılı Kanun"a
muhalefet suçlarından (kapatılan) İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesinde (CMK mülga
250. madde ile görevli) dava açılmıştır.
9. Başvuruculardan Haydar Şiyar
20/2/2008 tarihinde, Murat Altunkaynak ise 25/2/2008
tarihinde yasa dışı örgüt adına faaliyet yürüttükleri şüphesiyle gözaltına
alınmış; sırasıyla 22/2/2008 ve 29/2/2008 tarihlerinde tutuklanmışlardır. (Kapatılan)
İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesinin (CMK mülga 250. madde ile görevli)
16/12/2013 tarihli kararıyla başvurucuların hapis cezasıyla cezalandırılmasına
karar verilmiştir. Temyiz üzerine İlk Derece Mahkemesi kararı 10/3/2016
tarihinde başvurucu Murat Altunkaynak yönünden
onanmış, başvurucu Haydar Şiyar yönünden bozulmuştur.
İnceleme, İlk Derece Mahkemesinde devam etmektedir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
10. Mahkemenin 24/11/2016 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
11. Başvurucular makul sürede yargılanma hakkının ihlal
edildiğini ileri sürmüşlerdir.
A. Esas Yönünden
12. Ceza yargılamasının süresi tespit edilirken sürenin
başlangıç tarihi olarak bir kişiye suç işlediği iddiasının yetkili makamlar
tarafından bildirildiği veya isnattan ilk olarak etkilendiği arama ve gözaltı
gibi birtakım tedbirlerin uygulandığı tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak
ise suç isnadına ilişkin nihai kararın verildiği, yargılaması devam eden
davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul süre şikâyetiyle ilgili
kararını verdiği tarih esas alınır (B.E.,
B. No: 2012/625, 9/1/2014, § 34)
13. Ceza yargılamasının süresinin makul olup olmadığı
değerlendirilirken yargılamanın karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların
ve ilgili makamların yargılama sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın
süratle sonuçlandırılmasındaki menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate
alınır (B.E., § 29)
14. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda
verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 8 yıl 9 aylık
yargılama süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
15. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun"un
50. Maddesi Yönünden
16. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı
fıkrası şöyledir:
“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının
ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi
hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere
hükmedilir…”
17. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.
18. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
sonucuna varılmıştır.
19. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları
karşılığında yargılamadaki taraf sayısı da dikkate alınarak başvurucu Haydar Şiyar"a net 6.000 TL, başvurucu Murat Altunkaynak"a
net 5.250 TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi gerekir.
20. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harcın
başvuruculara ayrı ayrı, 1.800 TL vekâlet ücretinin başvuruculara müşterek
olarak ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Anayasa’nın 36. maddesinde güvence altına alınan makul süre
yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
B. Başvurucu Haydar Şiyar"a net 6.000
TL, başvurucu Murat Altunkaynak"a net 5.250 TL manevi
tazminat ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
C. 206,10 TL harcın BAŞVURUCULARA AYRI AYRI, 1.800 TL vekâlet
ücretinin BAŞVURUCULARA MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,
D. Ödemelerin, kararın tebliğini takiben başvurucuların Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
E. Kararın bir örneğinin İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesine (E.
2016/303) GÖNDERİLMESİNE,
F. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
24/11/2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.