Esas No: 2014/15590
Karar No: 2014/15590
Karar Tarihi: 23/2/2017
Anayasa Mahkemesinin bu kararı bireysel başvuru kararı olup kişisel veri içerme ihtimali bulunmaktadır. Her ne kadar yayınlamakta yasal bir sakınca bulunmasa da bunun kişilere zarar verme ihtimali karşısında bu kararı yayınlamıyoruz.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ |
ANAYASA MAHKEMESİ |
|
|
İKİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
ABDULKERİM KAÇIRAN VE DİĞERLERİ BAŞVURUSU |
(Başvuru Numarası: 2014/15590) |
|
Karar Tarihi: 23/2/2017 |
|
İKİNCİ BÖLÜM |
|
KARAR |
|
Başkan |
: |
Engin
YILDIRIM |
Üyeler |
: |
Celal Mümtaz
AKINCI |
|
|
Muammer
TOPAL |
|
|
M. Emin KUZ |
|
|
Recai AKYEL |
Raportör Yrd. |
: |
Ceren Sedef
EREN |
Başvurucular |
: |
1. Mehmet
KAMER |
|
|
2. Sinan
AKDEMİR |
|
|
3. Mehmet
KEŞ |
|
|
4. Hamza
KANAT |
|
|
5. Hasan
AKAR |
|
|
6. Mahmut
KONACAK |
|
|
7. Mehmet Eyyüp AKDEMİR |
|
|
8. Kazım
AKDEMİR |
|
|
9. Hamo AKAR |
|
|
10. Salih
KANAT |
|
|
11. Mustafa
KAMER |
|
|
12. Mehmet
ATAY |
|
|
13. Osman
KAMER |
|
|
14. Eyyüp KAÇMAZ |
|
|
15. Abdulkerim KAÇIRAN |
|
|
16. Halil
AKDEMİR |
|
|
17. Ferit
AKDEMİR |
|
|
18. İsmail
AKDEMİR |
|
|
19. Ali
KANAT |
|
|
20. Mustafa
KANAT |
Vekili |
: |
Av. Resul
AYDIN |
I. BAŞVURUNUN KONUSU
1. Başvuru, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
iddiasına ilişkindir.
II. BAŞVURU SÜRECİ
2. Başvuru 19/9/2014 tarihinde yapılmıştır.
3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön
incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.
4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilir olduğuna karar
verilmiştir.
5. Başvuru belgelerinin bir örneği bilgi için Adalet Bakanlığına
gönderilmiştir.
III. OLAY VE OLGULAR
6. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle olaylar
özetle şöyledir:
7. Başvurucular Sinan Akdemir, Kazım Akdemir, Hamo Akar, Salih Kanat, Eyyüp
Kaçmaz, Abdulkerim Kaçıran ve İsmail Akdemir"in
doğrudan kendilerinin; başvurucular Mehmet Kamer ve Osman Kamer"in babaları
olan murislerinin; başvurucu Hasan Akar"ın babası olan murisinin; başvurucu
Mahmut Konacak"ın babası olan murisinin; başvurucu
Mehmet Eyyüp Akdemir"in babası olan murisinin;
başvurucu Mustafa Kamer"in babası olan murisinin; başvurucular Halil Akdemir ve
Ferit Akdemir"in babaları olan murisleri ile başvurucular Hamza Kanat, Ali
Kanat ve Mustafa Kanat"ın babaları olan murislerinin birlikte 26/10/1989
tarihinde Siverek Kadastro Mahkemesinde açtıkları kadastro tespitine itiraz
davası anılan Mahkemenin kapatılması üzerine Şanlıurfa Kadastro Mahkemesine gönderilmiş
ve söz konusu dava yerel Mahkeme aşamasında derdest durumdadır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
8. Mahkemenin 23/2/2017 tarihinde yapmış olduğu toplantıda
başvuru incelenip gereği düşünüldü:
9. Başvurucular, makul sürede yargılanma haklarının ihlal
edildiğini ileri sürmüşlerdir.
A. Başvurucular Mehmet
Keş ve Mehmet Atay Yönünden
10.30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 46. maddesine göre Anayasa
Mahkemesine bireysel başvuruda bulunulması için başvuruya konu edilen ve ihlale
yol açtığı ileri sürülen kamusal eylem veya işlemden başvurucunun kişisel olarak ve doğrudan etkilenmiş olması gerekir (Onur Doğanay, B. No: 2013/1977, 9/1/2014,
§§ 42-45).
11.Somut olayda başvurucuların, uzun sürmesi nedeniyle şikâyet
ettikleri davada taraf sıfatlarının bulunmadığı, dolayısıyla başvurucuların
ihlale neden olduğunu ileri sürdükleri kamusal işlem veya eylemden kişisel
olarak etkilenmedikleri anlaşılmaktadır.
12.Açıklanan nedenlerle başvurunun, başvurucular Mehmet Keş ve
Mehmet Atay yönünden diğer kabul edilebilirlik koşulları bakımından
incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik
nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
B. Esas Yönünden
13. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılamanın süresi tespit edilirken sürenin başlangıç tarihi olarak davanın
ikame edildiği tarih; sürenin sona erdiği tarih olarak -çoğu zaman icra
aşamasını da kapsayacak şekilde- yargılamanın sona erdiği, yargılaması devam
eden davalar yönünden ise Anayasa Mahkemesinin makul sürede yargılanma hakkının
ihlal edildiğine ilişkin ilgili kararını verdiği tarih esas alınır (Güher Ergun ve diğerleri, B. No: 2012/13,
2/7/2013, §§ 50, 52).
14. Başvuruya konu dava, bir kısım başvurucuların murislerinden
intikalle takip etmekte oldukları bir uyuşmazlık olup bu yönüyle makul süre
değerlendirmesi bakımından dikkate alınacak sürenin başlangıç anı, mirasçının
yargılamaya katıldığı an değil somut olayda muris açısından değerlendirmeye
esas alınan sürenin başlangıç anıdır (Gülseren
Gürdal ve diğerleri, B. No: 2013/1115, 5/12/2013, § 51).
15. Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklara ilişkin
yargılama süresinin makul olup olmadığı değerlendirilirken yargılamanın
karmaşıklığı ve kaç dereceli olduğu, tarafların ve ilgili makamların yargılama
sürecindeki tutumu ve başvurucunun yargılamanın süratle sonuçlandırılmasındaki
menfaatinin niteliği gibi hususlar dikkate alınır (Güher Ergun ve diğerleri, §§ 41-45).
16. Anılan ilkeler ve Anayasa Mahkemesinin benzer başvurularda
verdiği kararlar dikkate alındığında somut olayda yaklaşık 27 yıllık yargılama
süresinin makul olmadığı sonucuna varmak gerekir.
17. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 36. maddesinde güvence
altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi
gerekir.
C. 6216 Sayılı Kanun"un
50. Maddesi Yönünden
18. 6216 sayılı Kanun’un 50. maddesinin (1) numaralı fıkrası
şöyledir:
“Esas inceleme sonunda, başvurucunun hakkının
ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi
hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere
hükmedilir…”
19. Başvurucular, manevi tazminat talebinde bulunmuşlardır.
20. Somut olayda makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği
sonucuna varılmıştır.
21. İhlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları
karşılığında, şikâyet konusu davadaki taraf sayısı ve başvurucular murislerinin
tüm mirasçılarının sayısı da dikkate alınarak başvurucular Sinan Akdemir, Kazım
Akdemir, Hamo Akar, Salih Kanat, Eyyüp
Kaçmaz, Abdulkerim Kaçıran ve İsmail Akdemir"e ayrı
ayrı net 27.000 TL; başvurucular Hasan Akar, Mehmet Kamer ve Osman Kamer"e ayrı
ayrı net 9.000 TL; başvurucular Mehmet Eyyüp Akdemir
ve Mustafa Kamer"e ayrı ayrı net 3.850 TL; başvurucular Mahmut Konacak, Halil
Akdemir ve Ferit Akdemir"e ayrı ayrı net 3.000 TL; başvurucular Hamza Kanat,
Ali Kanat ve Mustafa Kanat"a ise ayrı ayrı net 2.500 TL manevi tazminat
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
22. Dosyadaki belgelerden tespit edilen 206,10 TL harç ve 1.800
TL vekâlet ücretinden oluşan toplam 2.006,10 TL yargılama giderinin
başvurucular Sinan Akdemir, Kazım Akdemir, Hamo Akar,
Salih Kanat, Eyyüp Kaçmaz, Abdulkerim
Kaçıran, İsmail Akdemir, Hasan Akar, Mehmet Kamer, Osman Kamer, Mehmet Eyyüp Akdemir, Mustafa Kamer, Mahmut Konacak, Halil
Akdemir, Ferit Akdemir, Hamza Kanat, Ali Kanat ve Mustafa Kanat"amüştereken
ödenmesine karar verilmesi gerekir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Başvurucular Mehmet Keş ve Mehmet Atay yönünden başvurunun kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle
KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,
B. Diğer başvurucular yönünden Anayasa’nın 36. maddesinde
güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
C. Başvurucular Sinan Akdemir, Kazım Akdemir, Hamo Akar, Salih Kanat, Eyyüp
Kaçmaz, Abdulkerim Kaçıran ve İsmail Akdemir"e ayrı
ayrı net 27.000 TL; başvurucular Hasan Akar, Mehmet Kamer ve Osman Kamer"e ayrı
ayrı net 9.000 TL; başvurucular Mehmet Eyyüp Akdemir
ve Mustafa Kamer"e ayrı ayrı net 3.850 TL; başvurucular Mahmut Konacak, Halil
Akdemir ve Ferit Akdemir"e ayrı ayrı net 3.000 TL; başvurucular Hamza Kanat,
Ali Kanat ve Mustafa Kanat"a ise ayrı ayrı net 2.500 TL manevi tazminat
ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,
D. 206,10 TL harç ve 1.800 TL vekâlet ücretinden oluşan toplam
2.006,10 TL yargılama giderinin başvurucular Sinan Akdemir, Kazım Akdemir, Hamo Akar, Salih Kanat, Eyyüp
Kaçmaz, Abdulkerim Kaçıran, İsmail Akdemir, Hasan
Akar, Mehmet Kamer, Osman Kamer, Mehmet Eyyüp
Akdemir, Mustafa Kamer, Mahmut Konacak, Halil Akdemir, Ferit Akdemir, Hamza
Kanat, Ali Kanat ve Mustafa Kanat"a MÜŞTEREKEN ÖDENMESİNE,
E. Ödemenin, kararın tebliğini takiben başvurucunun Maliye
Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede
gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar
geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,
F. Kararın bir örneğinin Şanlıurfa Kadastro Mahkemesine
(E.2013/26) GÖNDERİLMESİNE,
G. Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE
23/2/2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.